Vanwege het coronavirus werken onze medewerkers thuis.
N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.
Pointless Pigeons Drie Amsterdammers zoeken met 6.200 digitale duiven een plek in de snel groeiende markt voor NFT’s. Hoe pakken ze dat aan? En hoe leggen ze aan hun vrienden uit waar ze mee bezig zijn? Eind deze week is het erop of eronder.
NFT’s zijn ideale digitale belegginsobjecten – en dat heeft de wereld geweten: sinds vorig jaar worden er miljoenen neergeteld voor de stukjes code op de blockchain. Een special over digitale duivenmelkers, blockchaingames en de gevaren van het aankopen van een NFT.
Lees alle artikelen:
Deze ondernemers bestormen de NFT-markt met digitale duiven
Een NFT kopen, hoe gaat dat eigenlijk?
Gamen om cryptogeld te verdienen
Als je ze maar aankleedt zien stadsduiven er best leuk uit. Zoals die ene met een hanenkam in de kleuren van de regenboog, een zwart T-shirt met scheuren en zwart-wit geblokte schoenen. Of die andere met een wit hemdje, gele bandana, leren halsband met spikes en versleten roze sokken. En zelfs die duif met paarse sneakers, 3-D-bril en een stuk vette pizza in zijn (haar?) bek zou in iedere stad een verrijking van het grauwe straatbeeld zijn.
En dat zijn dan nog slechts drie van de 6.200 verschillende duiven van het project Pointless Pigeons (doelloze duiven). Allemaal met nét even andere aankleding, kleuren of accessoires (rugzak, zonnebril, airpods), in steeds andere computer-gegenereerde combinaties. Niet één duif is hetzelfde als een andere, allemaal zijn ze uniek.
Deze kleurige vogels bestaan niet in de stad, maar alleen online. En je kan ze kopen en verzamelen – althans, niet die duiven, en ook niet de plaatjes van de kleurige cartoonvogels. Wat je kan kopen is een zogeheten NFT, een Non-Fungible Token, een niet-uitwisselbaar fiche: een digitaal echtheidscertificaat op de blockchain, het wereldwijde decentrale netwerk van computers waarop geregistreerd staat wie de eigenaar is van een bepaald digitaal bestand. Bijvoorbeeld van het digitale bestand van die cartoonduif met die hanenkam.
Drie Amsterdamse dertigers – een illustrator, een software-ontwikkelaar en een financieel specialist – hebben het afgelopen half jaar samen hard toegewerkt naar de lancering van de Pointless Pigeons. Eind deze week komt het spannende moment voor de drie makers: het uur U waarop moet blijken of er genoeg kopers zijn om het project te laten slagen, en tegelijk The Big Reveal waarop kopers zien van wat voor plaatje ze eigenlijk een NFT hebben gekocht.
In de kunstwereld wordt sinds vorig jaar tegen flinke prijzen (soms tientallen miljoenen) gehandeld in NFT’s van digitale kunstwerken. Een groter publiek koopt NFT’s van plaatjes. Het populairst zijn de verveelde cartoonapen van de fictieve Bored Ape Yacht Club, waar onder meer beroemdheden als Snoop Dogg en Eminem in hebben geïnvesteerd. Veel bezitters zetten het plaatje van hun verveelde aap trots op de plaats van hun profielfoto op Instagram of Twitter.
Het Amsterdamse duiventrio heeft zich door het succes van de apen laten inspireren. „Dit komt allemaal omdat we ons door corona twee jaar thuis hebben zitten vervelen. We waren op zoek naar iets leuks om te doen”, vertelt de software-ontwikkelaar @st4rdust0x (35).
„We gebruiken onze bijnamen”, legt @Crypto_Dana (30) uit, „want in de NFT-wereld zijn we niet per se dezelfde persoon als op ons werk.” Zij werkt overdag als finance manager bij een bedrijf, in de vrije uurtjes is ze voor de Pointless Pigeons de drijvende kracht achter de internationale online-gemeenschap van belangstellenden en (potentiële) kopers van de duiven. „Ik houd die twee werelden graag gescheiden.”
Nog een reden waarom de meeste mensen in de NFT-wereld zich verbergen achter een schuilnaam: als een project aanslaat, en de makers er veel geld mee verdienen, of de verzamelaars het geluk hebben dat hun aankopen opeens veel geld waard worden, willen ze daar uit veiligheidsoverwegingen vaak niet mee te koop lopen. NFT’s, die alleen in cryptovaluta worden gekocht en verkocht, zijn ook een gewilde prooi voor hackers.
De kunstenares van de drie is @miss_rustyn4il (32), die de duiven ontwierp en ook zorgt voor de vormgeving van het publiciteitsmateriaal – en van de computergame die de lancering van de Pigeons begeleidt.
Waarom zou iemand geld stoppen in zoiets ongrijpbaars als de NFT van een plaatje, als je het plaatje grátis net zo vaak als je wil kan kopiëren op internet? Software-ontwikkelaar @st4rdust0x heeft het al vaak moeten uitleggen aan vrienden en familie.
Eén van 6.200 Pointless Pigeons Beeld Pointless Pigeons
„Het plaatje zelf kan iedereen inderdaad kopiëren. Maar de naam ervan die op de blockchain staat is uniek, en daar staat ook bij wie de eigenaar is, dat ligt vast. Niet de eigenaar in auteursrechtelijke zin, maar wel de eigenaar van die unieke code.
„Vergelijk het met Nikes. Daar loop je niet per se beter op dan op nep-Nikes, maar toch wil je liever de echte. Sommige mensen betalen ook duizenden euro’s voor een echte Gucci-tas, terwijl een goedkope namaak er bijna net zo uitziet. Waarom koop je zoiets? Omdat je vindt dat het iets zegt over je identiteit.
„Bij NFT’s gaat het niet om je identiteit in de échte wereld, maar die in de digitale wereld, je ‘online presence’. En het afgelopen jaar is onze identiteit in de digitale wereld – misschien door corona – veel belangrijker geworden.
„In deze wereld kennen mensen elkaar voornamelijk via Twitter. Je ziet niet wat voor schoenen ze in het echte leven aan hebben, ook niet wat hun echte naam is, maar wel wat voor digitale schoenen ze bij wijze van spreken hebben, wat voor NFT’s, daar zijn mensen om bekend. De generatie die opgegroeid is met games als Fortnite zijn er aan gewend digitale spulletjes te kopen. Vroeger kocht iemand een Rolex-horloge van 20.000 euro om zich te onderscheiden. Wij kopen bij wijze van spreken een NFT van een digitaal profielplaatje van 20.000 euro. Dat vinden wíj tof. Om zo’n horloge geven wij niet, maar wel om die aap.”
„Vergelijk het met een bijzonder Pokémon-plaatje. Dat plak je ook niet de hele dag op je voorhoofd om te laten zien dat je het hebt en dat je er tevreden mee bent. Misschien stop je het zelfs wel in een la. Wat maakt het dan nog uit of het digitaal of fysiek is?”
Als je nu bijvoorbeeld een Bored Ape hebt, legt @Crypto_Dana uit, dan ga je die als verzamelaar niet verkopen, ook al zijn sommige nu omgerekend honderdduizenden euro’s waard. „Met zo’n aap kan je laten zien: ik was er vroeg bij, ik heb iets heel goed gedaan, ik ben ingestapt toen het nog geen collector’s item was.” Maar investeerders, die het in de eerste plaats om het geld gaat, zullen als de prijs maar hoog genoeg gestegen is, hun NFT’s graag doorverkopen.
„De afgelopen vijf tot acht jaar hebben heel veel mensen geld gestopt in cryptovaluta, en daar veel mee verdiend. Die hebben een vermogen aan crypto’s. Dat ga je niet omzetten naar dollars of euro’s – om fiscale redenen of omdat je denkt dat die cryptomunten nog meer waard gaan worden. Dankzij NFT’s is er nu voor het eerst iets waarmee je kan investeren in diezelfde cryptowereld. Daarom zijn NFT’s nu zo populair.”
Om bekendheid te geven aan je project zijn leuke plaatjes niet genoeg. „Iedereen in de NFT-wereld zit op Twitter”, zegt @Crypto_Dana, „dus daar moet je van je laten horen en laten zien wat je gaat doen. En daar hoort een verhaaltje bij, dat is een kwestie van marketing.”
Het verhaaltje achter de ‘doelloze duiven’ dat het trio verzon is dat de mensheid is vertrokken naar de metaverse – de digitale wereld die Facebook en andere techbedrijven bouwen. „De 6.200 duiven van Shill City zijn achtergebleven zonder doel”, aldus de website. „Geen hoofden meer om op te poepen, geen vuilniszakken meer om kapot te maken, geen verkeer meer om te hinderen.” De duiven, ieder met een eigen stijl en persoonlijkheid, aldus het verhaal, hebben de stad overgenomen.
De Amsterdammers hebben er ook een game bij gemaakt met een belangrijke rol voor de duiven – alleen wie een NFT van de duiven heeft gekocht kan meespelen.
Daarnaast proberen NFT-makers de belangstelling voor hun project levend te houden, door er een online gemeenschap rond op te bouwen. Op de chatapp Discord kan iedereen die zich aanmeldt meepraten – over de duiven, maar ook over allerlei andere dingen. De voertaal is Engels, want de NFT-gemeenschap is internationaal.
„Het fungeert als de spreekwoordelijke koffie-automaat, maar dan online – mensen loggen in voor een praatje”, zegt @Crypto_Dana. „We willen dat mensen die geïnteresseerd zijn in NFT’s zich in de chat-gesprekken bij ons thuisvoelen. Het moet een ‘safe space’ zijn. Vrijwilligers in verschillende tijdzones treden op als moderatoren, die in de gaten houden of er geen vervelende dingen gezegd worden.”
De twee vrouwen en één man die de makers van de Pigeons zijn willen in hun project diversiteit en tolerantie uitstralen. Ook in de plaatjes. „We hebben erop gelet dat mannelijke attributen en eigenschappen bij de duiven niet overheersen. We hebben ons best gedaan ook vrouwelijke elementen toe te voegen, zonder dat het meteen roze strikjes of hoge hakjes zijn.” Het plan om een vredesduif te maken is niet doorgegaan – want wat als er bij de computer-gegenereerde duiven een witte als de meest exclusieve uit de bus zou komen?
Na ruim een half jaar hard werken, is het nu erop of eronder voor het project. Als ze veel verkopen kunnen ze er goed aan verdienen – één duiven-NFT kost 0,04 ethereum (bij de huidige koers zo’n 88 euro). „Als het flopt”, zegt @Crypto_Dana, „dan geef ik de NFT’s niet op, en ga ik verder met weer een ander project. Ik ben ervan overtuigd dat we met de NFT’s en de blockchain aan het begin van iets heel groots staan.”
„Iedereen in de NFT-wereld die zegt dat geld geen rol speelt, liegt”, zegt @st4rdust0x. Maar voor hem speelt ook nog iets anders. „Twintig jaar geleden begon ik met het maken van websites. Het was de tijd waarin we alles konden proberen, alles was nog nieuw. Op het chat-programma MSN messenger sloten we dealtjes: als jij linkt naar mijn website, link ik naar de jouwe. De sfeer nu rond de NFT’s doet me erg denken aan toen. Dit is een nieuwe wereld, met allerlei nieuwe mogelijkheden. Elke week komen er nieuwe concepten uit die gebruik maken van de blockchain.
„Die plaatjes zijn voor ons een manier om de grenzen op te zoeken van wat we kunnen doen met NFT’s. Er is al een bedrijf online dat zegt festivalkaartjes in de vorm van NFT’s te kunnen verzorgen, waardoor het niet meer mogelijk is ze te kopiëren en fraude veel moeilijker wordt. Dit is echt iets nieuws.”
Dit artikel is tot stand gekomen na gesprekken met de makers van het NFT-project Pointless Pigeons. In de NFT-wereld zijn zij, zoals daar veelal gebruikelijk, alleen onder hun bijnamen bekend.
Die anonimiteit maakt het hen mogelijk hun leven in de sociale en professionele werkelijkheid gescheiden te houden van hun activiteiten in de online wereld van de NFT’s. Ook geeft de anonimiteit hen enige bescherming tegen digitale inbrekers, die door computers te hacken waardevolle NFT’s kunnen bemachtigen. Bij uitzondering heeft NRC er mee ingestemd hen alleen te identificeren met de bijnamen waarmee ze in de NFT-wereld actief zijn. Hun echte namen zijn bij de redactie bekend.
Nieuwsbrief NRC Future Affairs
De spannendste stukken over de toekomst van tech, economie, klimaat en megatrends
Heeft u een tip over dit onderwerp, ziet u een spelfout of feitelijke onjuistheid? We stellen het zeer op prijs als u ons daarover een bericht stuurt. U kunt ons ook anoniem een tip geven.
